Göztepe Mah. Bağdat Cad. Birgen İş Mrk. No: 226 Kadıköy/İSTANBUL +90 (216) 302 55 99
Menarş, puberte çağına girmiş genç kızların menstrüasyonlarının yani adet kanamalarının başlangıcını ifade eder. Ergenlik ( puberte ), doğurganlık için uygun şartların hazırlanması koşuluyla bir takım değişimlerin söz konusu olduğu dönemdir. Bu dönemin belirtilerinden sadece biri olan Menarş, dönemin başlamasından yaklaşık olarak bir yıl sonra ortaya çıkararak, bir ila üç yıl arasına kadar devam eder.
Menarş, bir kadının üreme sisteminin aktifleştiği önemli bir basamaktır. Bu nedenle yaşanan bir takım değişiklikler genç kızların bilinçsiz bir şekilde ön yargıları ile kurulmasına neden olur. Kendi vücudu tanıması ve her şeyin doğal bir süreçten ibaret olduğunu anlaması gerekir. Bu nedenle Menarş dönemine giren genç kızların, anneleri, teyzeleri veya kadın yakınları tarafından gerekli ve doğru bir şekilde bilgilendirilmeleri, bu döneme psikolojik olarak sağlıklı girebilmeleri ve sürdürebilmeleri açısından önemli olmaktadır.
Menarş kademeli olarak ilerlerken, ilk olarak kız çocuklarının 10 yaşlarında folikül uyarıcı hormon görevini üstlenen FSH ve LH miktarında artış meydana gelir. Bu hormonların etkisine paralel olarak da östrojen hormonunun seviyesi artar ve puberte dönemine ait değişiklikler başlar. Bu dönemler kişiye göre farklılık gösterse de genel olarak, bu belirtilerin ortaya çıkmasından 1 ya da 2 yıl sonra ilk adet yani Menarş görülür. Menarşın ortalama yaş aralığı 11-14 yaş arasındadır.
İlk adet, genç kızlarda vücut ağırlığı ve vücut yağ oranının ancak belirli bir seviyeye ulaşmasından sonra başlayabilir. Vücut ağırlığının %20’si vücut yağına ulaştığı zaman, menarş için uygun zemin hazırlanmış olur. Ülkemizde genç kızların menarş dönemine girme aralığı 14 yaştır. Ancak yaş ile beraber beslenme, çevresel ve genetik faktörlerde yönlendirici etkiye sahip olmaktadır. Özellikle annenin menarş yaşı, genç kızlarında menarş yaşında belirleyici bir rol oynar.
Ülkemizde ortalama olarak bir genç kızın, 11 ila 14 yaş arasında ilk âdetini görmesi gerekir. Ama ilk menarş yaş aralığını geçmiş, 16 yaşına gelmiş ve hala menarş yaşamamış ise, bu duruma gecikmiş menarş denir. Bu durumun tam tersi olarak, 9 yaşından önce menarş yaşayan kızlar erken olgunlaşma belirtisi olarak puberte prekoksun belirtilerini sergilemektedir. Eğer bir genç kız 16 yaşına geldiği halde henüz ilk âdetini görmemiş ise bu duruma da primer amenore adı verilir. Yaşanan bu iki durumda da mutlaka bir uzmana başvurulmalı ve gerekli hormonal tetkikler yaptırılmalıdır. Genç kızların ilk adet kanamalarının ilk aylarında yumurtlama olmadan, adet kanamaları devam eder. Yaşanan bu döneme de anovulatuar dönemi denir. Bu süreye takiben 1 ila 3 yıl içerisinde vücut sistemini oturtmuş olur.
Kronoloji, bir genç kızın puberte dönemine girme aşamalarının adım adım gerçekleşmesidir. Kronolojik olarak bir genç kız ergenlik dönemine girmeden önce, boyu uzar ve memelerde hafif tomurcuklanma meydana gelir. Daha sonra cinsel bölgesinde ve koltuk atlarında tüylenmeler gözlenir. Bu gelişmeler birlikte vücut, genç kızın menarş dönemine yaklaştığı sinyallerini verir.
Eğer tüm bu gelişimler 9 yaşından önce ortaya çıkarsa, erken menarş söz konusu olduğu için hormonal değerlerin takibi gerekir. Bu nedenle kadın doğum uzmanına başvurulması önerilmektedir.
Kişiye özel tüp bebek tedavisi, gebelik takibi, tüp bebek, kadın hastalıkları, ilaç kullanım eğitimleri, ve daha bir çok konuda hızlı ve doğru bilgi almak için Youtube sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.
Jinekoloji, tüp bebek, gebelik ve üreme immünolojisi sayfalarımızdan merak ettiğiniz konulardaki makalelerimize ulaşabilirsiniz.
